Auto? Ja! Bezitten? Nee!
De auto is het symbool van status en vrijheid, maar heeft in de ogen van westerse jongeren die symbolische glans verloren.
Decennialang droomden tieners over het bezit van een auto. Daarmee ligt de wereld open. Dit verandert echter. Hoogopgeleide jongeren kopen geen auto, want ze wonen en werken steeds vaker in de grote stad en gebruiken fiets, taxi, deelauto, trein en vliegtuig. Voor hen heeft het juist status om geen auto te bezitten.
Dat is het begin van een artikel over Mobiliteit van weekblad Elsevier, 9 maart 2013. In dat artikel wordt ingegaan op onderzoeksresultaten van het KIM, het Kenniscentrum Mobiliteit in Den Haag. Zij maken de jaarlijkse Mobiliteitsbalans op, het meest complete mobiliteitsonderzoek in Nederland. Uit dat onderzoek blijkt, onder andere, het volgende:
Jongeren tussen de 18 en 29 jaar reizen binnenslands minder dan hun leeftijdgenoten in 1995 -data van voor 1995 zijn er niet- en vooral anders. Destijds legden ze per dag gemiddeld 41 kilometer af, verdeeld over 3,49 reizen, met alle vormen van vervoer. In 2009 was dat 38 kilometer, verdeeld over 2,75 reizen. Dat komt mede doordat jongeren naar de stad trekken om te studeren. Zij maken weinig kilometers naar hogeschool of universiteit. Veel van hun leeftijdgenoten achttien jaar geleden werkten al en maakten meer kilometers van huis naar werk, en meer zakelijke kilometers, vooral per auto. De massaler en langer studerende jongeren hebben door een gebrek aan inkomsten niet veel geld om te reizen. Ook winkelen ze minder vaak en komen minder buiten de deur voor sociale contacten. Het KIM vermoedt dat dit laatste komt door de beschikbaarheid van sociale media en dat daarmee contacten worden onderhouden. Dus niet alleen de auto is uit de gratie: jongeren leggen minder kilometers af, zowel te voet als per (brom-)fiets, bus, tram en metro.
Er is maar één vervoermiddel waarmee door jongeren binnenslands meer kilometers en reizen worden afgelegd: de trein. De populariteit van de trein is vooral het gevolg van de invoering van de gratis OV-jaarkaart in 1991. En doordat het aantal studenten groeit, stijgt het aantal door jongeren afgelegde treinkilometers. De relatief kleine groep studerende jongeren die niet op kamers gaat maar bij hun ouders blijven wonen, reizen per trein steeds grotere afstanden naar hun studiestad.
Kopen jongeren na hun afstuderen dan wel meteen massaal een auto? Nee. Zij die een baan hebben en geld om een auto te kopen, doen dat minder vaak dan vroeger. Voorheen verlieten jongeren na hun studie de stad om met een vriend of vriendin samen te wonen in een dorp, kleinere stad of buitenwijk. Huisje, boompje, autootje. Tegenwoordig blijven jongeren vaker en langer in de stad -vrijgezellen én stellen- en krijgen ze pas later kinderen. Ze vestigen zich op wat zij zien als een hippe plek, en daar past de auto niet bij. Zij gebruiken -vooral in Nederland- veel de fiets en het openbaar vervoer.
Hoe laat deze generatie Y -het begrip stamt uit de Amerikaanse sociale wetenschappen- dan zien wat haar gewenste status is? Het nieuwe statussymbool voor deze generatie, geboren tussen 1980 en 2000, lijkt de woon- en werkplek. (...) De auto-industrie ziet de jonge grote stadbewoners als trendsetters. 'Deze generatie Y -die altijd online is- is niet geïnteresseerd in motorinhoud en zelfs de kleur van een auto interesseert ze soms niet,' zegt Pim van der Jagt (49). Hij is managing director van het Ford Innovation Center in het Duitse Aken, de denktank van de autofabrikant in Europa. Van der Jagt: "Voor mijn generatie is de auto een statussymbool, hij reflecteert je positie. Voor deze generatie is het gewoon een manier van verplaatsen."
Een auto heeft tegenwoordig dus steeds minder status en jongeren combineren steeds vaker hun reismiddelen: Een stuk met de fiets, verder met de trein en het laatste deel van de reis met de bus. Nu is natuurlijk de vraag: Wat heeft volgens jullie de toekomst? Zal iedereen in, bijvoorbeeld, 2040 reizen per trein? Gaat de trein alsnog het onderspit delven zolang er niet meer in nieuwe sporen geïnvesteerd wordt? Heeft het openbaar vervoer in de nabije toekomst daadwerkelijk zoveel meerwaarde? Of zal de auto alsnog een inhaalslag maken? Wat denk jij dat de afschaffing van de OV-Studentenkaart zal doen? Welke gevolgen heeft het voor het bovenstaande onderzoek; stappen jongeren volgens jou straks massaal weer de auto in of valt dat wel mee?
Onze stelling waarvoor je in de poll mag stemmen is als volgt:
"Door het stimuleren van het gebruik van het Openbaar Vervoer, zullen er steeds minder autobezitters bij komen."
Maar natuurlijk is de discussie eromheen net zo interessant (maar wat moeilijker in een poll samen te vatten)! Geef je mening door te stemmen in de poll en onderbouw die mening in een post. Wat denk jij dat het stimuleren van het gebruik van het OV voor gevolg heeft? We zijn erg benieuwd naar jullie mening!
De tekst uit de quotes komt uit Elsevier van 9 maart 2013