Afscheid

[OVE Redactie]

Met ingang van de nieuwe dienstregeling hebben we bij NS afscheid genomen van 2 trajecten waarop we vanaf het begin hebben gereden; de lijn van Zwolle naar Enschede en de lijn van Zwolle naar Kampen. Daarnaast nemen we tegelijkertijd afscheid van onze dieseltreinen, de DM’90.

Nu alle spoorlijnen waar NS rijdt zijn geëlektrificeerd, zijn ze nu eenmaal niet meer nodig. De diesels, ook wel Buffel genaamd, waren traag (“van nul tot 140 in 7 kilometer”) en vooral tijdens de zomer erg warm; de motoren zijn niet sterk genoeg om de gehele trein van airconditioning te kunnen voorzien. Maar ze reden wel en deden onverstoorbaar hun werk op de laatste 2 baanvakken waar ze nog werden gebruikt; tussen Kampen, Zwolle en Enschede. Met het materieel zelf heb ik in al die jaren weinig problemen gekend. Hooguit een keer een deur die niet wilde sluiten en handmatig afgesloten diende te worden en een keer een technisch probleem met de ATB-installatie, die de snelheid van de trein in de gaten houdt. De laatste jaren liep het onderhoud wat achter en reden de treinen vaak met slechts een werkende motor, zeker toen bekend werd dat de diesels er uit zouden gaan. Tot op de laatste dag hebben ze echter volgehouden en hun slagjes gemaakt. Het einde van de Buffel.

De rit naar Enschede is door de jaren heen weinig anders geworden. Alleen het station van Nijverdal is verdiept komen te liggen en ook is er tussen Almelo en Almelo de Riet een tunnelbak verschenen. Ik reken de plastische ombouw van Enschede Drienerlo naar Enschede Kennispark voor de vorm niet mee. Wel is de punctualiteit op het enkelsporige deel (tussen Heino, Raalte en Nijverdal vooral van belang vanwege de kruisingen in Heino en Nijverdal) er de laatste jaren flink op vooruit gegaan nadat er wat met de tijden is gegoocheld. Verder was de rit over mijn stamlijn altijd vrij rustig; weinig problemen met het materieel of de reizigers. Voornamelijk veel scholieren, die allemaal voorzien zijn van een studentenkaart of er anders wel voor zorgden een geldig vervoerbewijs te hebben. Een enkele keer zat er een gelukszoeker in zonder kaartje, maar dat was eigenlijk al een opvallendheid.



Hoe anders was de Kamperlijn... Vooral met de opening van een asielzoekerscentrum tussen Kampen en Dronten werd de lijn overspoeld met asielzoekers die een kaartje hadden waar mee gesjoemeld werd of ze hadden helemaal geen kaartje. Maar niet alleen de asielzoekers; een enkele lokale dacht ook wel voor niks mee te kunnen. Met golven was het aantal kaartjes dat je uit moest schrijven groter, waarna er weer een rustige tijd volgde.

De Kamperlijn zal ik nooit vergeten, om meerdere redenen. Het was namelijk een bijzondere; na aankomst in Kampen moest de machinist namelijk het medewerkerskastje bedienen om het sein veilig te laten komen, zodat we weer terug naar Zwolle konden vertrekken. Daarmee was het een uitzondering, want in de rest van het land worden die kastjes door de conducteur bediend. Omdat het hier niet alleen om het sein bij het station ging, maar om de keerinrichting van de gehele lijn tot Zwolle, schreef het protocol voor dat in Kampen de machinist het kastje bediende. Maar die moet dat dan wel doen...

In 2012 was ik op weg naar Kampen met de laatste trein van de dag met een Zwolse machinist die nachtdienst had. Onderweg naar Kampen werd hij gebeld door de coördinator om te vragen of hij later die nacht met drie Buffels naar Arnhem wilde rijden. Om te voorkomen dat hij tijdens het bellen te snel zou rijden, schakelde hij de tractie uit, waardoor de snelheid langzaam afnam en we dus iets later in Kampen aankwamen. Terwijl de machinist naar de andere kant van de trein liep om hem daar op te starten voor de terugrit, hield ik de reizigers in de gaten die in- en uitstapten. Toen dat eenmaal was gebeurd en de machinist de trein vertrek gereed had gemaakt, keek ik naar de klok waarop ik zag dat het vertrektijd was. Nadat ik de deuren had gesloten, vertrokken we en controleerde ik de vervoerbewijzen van de enkele reiziger die in deze laatste trein zat. Maar het duurde niet lang voordat we met een flinke klap weer tot stilstand kwamen. Ondertussen was ik al vooraan in de trein en kon ik meteen doorlopen naar de cabine. Daar zat de machinist al te bellen; we zijn door het rode sein gereden.

Ik zal een lang verhaal kort maken; de machinist was vergeten het sleutelkastje te bedienen en ik heb niet naar het vertreklicht gekeken. Dat brandt namelijk ‘altijd’, wanneer de machinist naar de andere kant van de trein loopt (en daarbij het sleutelkastje bedient). Maar dan moet hij het kastje wel bedient hebben. En daar zit ook meteen het gevaar; wanneer de machinist dat niet doet... Ik heb het jarenlang aan moeten horen van de lokale collega’s; wanneer ik naar Kampen moest, werd er gevraagd of dat niet te gevaarlijk voor me was. En wanneer ik met de desbetreffende machinist op pad moest, kun je je het commentaar van anderen wel voorstellen. Zeker wanneer we samen naar Kampen gingen...

Een dergelijk voorval wordt door het bedrijf niet licht opgenomen; je zult je voor een commissie moeten verantwoorden, waarna er besloten wordt of je wel of geen terechtwijzing krijgt. Omdat het in ons geval klip en klaar was dat zowel de machinist als ik een werkfout hebben gemaakt en we daar heel open en eerlijk over zijn geweest, kregen we allebei een terechtwijzing. Dat is een aantekening die 5 jaar in je personeelsdossier blijft staan. Wanneer je er binnen 5 jaar 2 van spaart, kan dat reden zijn om het contract te ontbinden, waarna je in principe op straat staat. Ik was dan ook erg blij toen anderhalve maand geleden die termijn van 5 jaar voorbij was en de terechtwijzing nu niet meer in mijn dossier staat. Wat niet wil zeggen dat ik er nu lichtzinniger mee omga, integendeel. Maar het laat wel zien dat ook ik maar eens mens ben.

Maar niet alleen dat voorval zal ik niet meer vergeten. De Kamperlijn was namelijk ook de plek waar ik in februari 2011 een idioot tegenkwam die mij mijn keel dichtkneep nadat ik hem een kaartje had geschreven. Een half jaar heeft het me gekost om te re-integreren, me weer lekker in mijn vel te voelen en de trein weer alleen op te durven. Ook de rechtszaak heb ik bijgewoond. Het leverde me een schadevergoeding op, waarvan ik een nieuwe bril heb moeten bekostigen. Van het overgebleven bedrag heb ik mezelf getrakteerd op een week Zwitserland, om er toch iets positiefs uit te halen.

Ga ik de lijnen missen? Ja, uiteindelijk wel. Het was namelijk wel onderdeel van mijn werk. En in de afgelopen 5 jaar zijn er nu in de directe omgeving van Zwolle 3 spoorlijnen overgegaan naar een andere vervoerder, waardoor wij er niet meer komen. En hoezeer een bepaalde lijn je ook wel of niet kan liggen, je kunt mopperen dat je alweer daar naar toe moet of je een beetje op ziet tegen de problemen die reizigers op die lijnen veroorzaken, het blijft toch werk. En met het afscheid van de Buffel, de treinen waar ik graag mee op pad mocht, wordt het feestje er niet groter op. Gelukkig hebben we de foto’s nog!

Fijne Feestdagen!

Conducteur Mike
___________________________________________________________________________
Iedere twee weken verschijnt er een column op ons forum. Lees de eerdere columns . Wil je ook bijdragen als medewerker of juist als reiziger? Neem dan contact met ons op!