Afronding

[OVE Redactie]

Vaak zit je alleen op de trein als conducteur. Samen met je machinist breng je de trein van A naar B en probeer je er voor te zorgen dat alles veilig gaat en het liefst zo punctueel en comfortabel mogelijk. Dat betekent ook dat je soms voor lastige beslissingen komt te staan: Ga je iets afhandelen en laat je daardoor anderen daar hinder van ondervinden, of laat je iets lopen om de rest vooral niet te hinderen?

Maar soms ben je niet alleen. Ik mag een Sprinter van Zwolle naar Utrecht rijden en ik krijg voor vertrek een belletje van twee collega's van Veiligheid&Service Amersfoort. Ze zitten op een vertraagde Intercity en willen met mij mee, omdat ik op een risicotrein zit; er zijn verschillende meldingen gemaakt over de betreffende trein. Dat kan gaan van agressie tot vandalisme, van overlast tot grote hoeveelheden reizigers zonder kaartje. Omdat de trein te laat binnenkomt door een defect aan het spoor, wordt eerst een andere trein voor ons uit gestuurd, waardoor precies op het moment dat de collega's van Veiligheid&Service instappen, het sein groen wordt. We beginnen meteen met controleren en de collega's treffen een jongeman aan die geen geldig vervoerbewijs heeft. Mijn collega schrijft hem een uitstel van betaling uit. Daarna gaat hij op een rustige plek bellen; hij vraagt na of de jongen op de lijst staat met mensen die een OV-verbod hebben. Die kun je tegenwoordig krijgen voor bijvoorbeeld het meermalen reizen zonder geldig vervoerbewijs. Als je het verbod vervolgens overtreedt, wordt je aangehouden en overgedragen aan de politie. Maar, deze jongen staat niet op de lijst.
We spreken een plan door wat we verder tot aan Amersfoort, waar ze weer afstappen, met de trein zullen doen. We besluiten na Harderwijk nog een keer te controleren. In de tussentijd voert mijn collega het uitstel in en praten we over wat spoorse zaken. Na Harderwijk controleren we de trein nog een keer; er is onderweg niet heel veel ingestapt en iedereen heeft een geldig vervoerbewijs. In Ermelo hebben we de trein gecontroleerd. Als we vervolgens in Nijkerk aankomen, zien we het een en ander instappen en besluiten we de trein, omdat het kan, nog eens te controleren. De reizigster die op een van de balkons al de hele weg een boek zit te lezen is in de tussentijd 10 pagina's verder gekomen en lacht als ik dat tegen haar zeg. Ik tref een jongen die geen kaartje heeft en buiten een bankpasje niks kan tonen aan identiteitsbewijs. Ik roep via de portofoon de collega's op, die naar me toe komen. De Amersfoortse machiniste begint spontaan rustiger te rijden; zij heeft ooit bij V&S gewerkt en weet precies hoe zo'n situatie kan verlopen. De jongen geeft wat gegevens op, die wij snel nagaan, want hij wil er natuurlijk in Amersfoort Vathorst al uit. Nadat hij is uitgestapt en we weer zijn vertrokken, bedank ik de machiniste even voor haar handelen. "Hadden jullie die ene net in Nijkerk ook zien staan?" vraagt ze vervolgens. We weten precies over wie ze het heeft, maar daar waren we nog niet aan toegekomen. Dus gaan we verder. En staat er ergens op het balkon een fiets, maar geen van ons heeft een fietskaartje gezien. Omdat we ondertussen ook bijna in Amersfoort zijn, loop ik naar de omroep. De ene collega blijft bij me voor de fiets, de andere collega loopt nog even door naar achteren om te kijken bij het figuur van wie we het vermoeden hebben dat hij ook geen kaartje heeft.

Als we in Amersfoort aankomen, stapt er een jongen uit met de fiets. De collega stapt er nog even op af en terwijl de jongen zijn netjes gekochte fietskaartje laat zien ("Och sorry, die heb ik net bij de controle helemaal niet laten zien"), stapt de andere collega achteraan uit met het figuur van wie wij vermoedden dat hij geen kaartje zou hebben. En inderdaad, de collega staat hem een Uitstel van Betaling te schrijven. We hebben de trein drie keer gecontroleerd en uiteindelijk drie boetes staan schrijven. Dat viel naar ons idee eigenlijk nog wel mee, maar het was dan ook niet heel druk. Wel fijn om een keer de trein te controleren zoals je dat in je eentje ook wel eens zou willen.


Tussen Almere en Duivendrecht ben ik een Intercity aan het controleren. Ik tref een donkere jongen die mij een OV-Chipkaart in zo'n mooi geel hoesje aangeeft. Ik kijk echter altijd even naar de foto en daarop staat een blondine. Als ik hem daarnaar vraag schiet hij meteen in de slachtofferrol: "Oh, dan heb ik de verkeerde gepakt! Shit!" Ik vertel hem dat ik hem een kaartje ga schrijven. Hij vraagt naar de chipkaart, maar die trek ik in. Daar baalt hij hardop van, maar dat is nu eenmaal de consequentie van het reizen op andermans kaart. Ik schat de situatie een beetje in en zet vast een stap opzij. En dan doet hij precies wat ik al had verwacht: Hij doet een graai naar de chipkaart die ik in mijn handen heb. Maar omdat ik dat al had verwacht, heb ik die te stevig vast. Ik kijk hem aan en vertel hem dat als hij lastig gaat doen, dat ik het dan ook word. Daar wordt hij niet blijer van, maar het zorgt er wel voor dat hij vervolgens van mij en mijn spullen afblijft. Met een boete op zak en een OV-Chipkaart lichter stapt hij in Duivendrecht uit.

Creatief zijn ze de laatste tijd ook. Ik ga van Kampen naar Zwolle en controleer de trein. Ik tref een jongen die mij een ICE Toeslag enkele reis van 3,20 geeft. Als ik hem vraag wat daar de bedoeling van is, zegt hij dat met zijn vriendin met korting mee wil reizen, maar dat dat niet in de automaat kon. Ik leg hem uit dat hij dan een chipkaart nodig heeft. "Maar dit is toch ongeveer dezelfde prijs?" probeert hij nog. Ik waardeer zijn originaliteit zeer en besluit hem een uitstel van betaling te schrijven. Hij probeert zich daar nog onderuit te kletsen door te beginnen over 'een keer door de vingers zien', maar daar ben ik niet gevoelig voor; als jij dit soort kaartjes uit de automaat weet te toveren, dan doe je zoiets doelbewust. Jammer voor hem.

Met een Sprinter vertrek ik uit Nijkerk richting Amersfoort. In Nijkerk zijn er vier jongens met fietsen ingestapt. Dat krijg je niet altijd mee als conducteur, maar het is vrij rustig op het perron. Als ik ze vervolgens controleer, krijg ik alleen vier studentenkaarten te zien. Als ik vraag naar de fietskaartjes, doen er drie alsof ze daar nog nooit van hebben gehoord. "Maar, dat is toch alleen voor in de spits?" Nee, in de spits mag je überhaupt geen fiets meenemen. Als ik ze vervolgens voor de keuze stel om op Vathorst uit te stappen en dan te gaan fietsen, of dat ik ze een kaartje ga schrijven van 41 euro per stuk, kiezen ze voor het eerste. Maar niet zonder dat er toch één duidelijk te kennen geeft het er niet mee eens te zijn. Als hij is uitgestapt, meent hij me ook een klootzak te moeten noemen, maar daar heeft hij alleen zichzelf mee; hij mag naar de stad fietsen. Hij dacht trouwens dat hij me niet uit mocht schelden in de trein, dus toen hield hij zich netjes in, zo zei hij. Toen hij op het perron stond, mocht het volgens hem wel. Ik hoop maar dat hij geen rechten studeert...
Dat die ene jongen die wél netjes een fietskaartje had gekocht ook ging fietsen, had voor mij niet gehoeven. Maar die had kennelijk wel begrepen hoe het werkt met fietskaartjes.

Vreemd genoeg is er dit jaar nog niet één geweest die kwam met de smoes 'omdat het bijna Kerstmis is'. Maar er was weer genoeg te beleven. Daar waar ik aan het begin van het jaar nog schreef dat ik hoopte dat de reizigers zouden denken: "Ik ga het dit jaar allemaal netjes en eerlijk doen," viel me dat eerlijk gezegd toch weer een beetje tegen. Maar, misschien dat het in 2016 wél zo is..!

Fijne Feestdagen en tot volgend jaar!

Mikos, Hoofdconducteur
___________________________________________________________________________
Iedere twee weken (behalve in de zomer) verschijnt er een column op ons forum. Lees de eerdere columns . Wil je ook bijdragen als medewerker of juist als reiziger? Neem dan contact met ons op!