In de tang

[OVE Redactie]

Soms zijn er van die dagen waarop niet alles loopt zoals gepland, ik heb het al eens eerder gezegd. En dan wil de hele situatie van het ene op het andere moment ineens volledig anders zijn. Daar kun je niet op inspelen, hoezeer je je best ook doet.

Het is vrijdagavond. Ik ben in Nijmegen aangekomen, waar ik een half uur schaft heb. Ik praat wat met de aanwezige collega's en verstuur wat berichten. Alles lijkt volledig normaal. Ik ben al een keer naar Raalte heen en weer geweest en met de Intercity naar Nijmegen gekomen en alles ging zoals het moest. Ruim op tijd pak ik mijn spullen en loop naar mijn volgende trein: De Sprinter naar Eindhoven. Er staat een mDDM klaar om mij naar Eindhoven te brengen.

In mijn achterhoofd ben ik al voorbereid op eventuele drukte: In Den Bosch staat 538 for Warchild en aangezien het de afsluiting van de feestweek is, waarbij ze onder andere in Groningen en Nijmegen hebben gestaan, zal het feest wel groter zijn dan de rest van de week. Ik heb van collega's begrepen dat vooral het station van Nijmegen de avond ervoor flink gevandaliseerd is, wat geen goed voorteken is voor deze avond...

Ik stel het koersbord in en loop naar de machinist om een portofoontest te doen en aan hem te vragen hoe ver hij meegaat. Ik wens hem succes en loop naar achteren. Ik roep om waar we naartoe gaan en pak mijn boekje met Uitstellen van Betaling om te gaan controleren. Het sein staat veilig, ik fluit en sluit de deuren. Ik draai me om en daar staan twee reizigers op het balkon, samen met elk hun eigen koffer. Ik krijg hun kaartjes, zie dat ze inderdaad van Schiphol komen en wens ze wel thuis. In de tussentijd staan we nog steeds stil. De machinist piept mij op de portofoon op en vraagt me of ik de deuren nog een keer wil sleutelen. Hij ontgrendelt de deuren, ik kijk of alle deuren dicht zijn en of het sein nog steeds veilig staat en sleutel nog een keer. Nadat mijn eigen deur weer gesloten is, deel ik hem dat via de portofoon mee. "Ik heb nog steeds geen groene lamp." is zijn reactie. De groene lamp in de cabine van de machinist is het gegarandeerde bewijs dat alle deuren gesloten zijn. Als die lamp niet brandt, mag er niet vertrokken worden. Hij geeft aan te gaan bellen met de storingscentrale. Ik loop naar de omroep en deel de reizigers mee dat we te maken hebben met een technisch probleem, waardoor we nog niet kunnen vertrekken.

Ik controleer via de cabinedeuren of alle deuren echt gesloten zijn en loop buitenom naar de machinist. Het vertreklicht is gedoofd en de reizigers kijken hoe ik langs de trein loop. Als ik bij de machinist ben aangekomen, komt net de mededeling binnen dat we zo niet mogen vertrekken. Veiligheid voorop, hoe vervelend het ook is. Ik roep dat om voor de reizigers, samen met hun eerstvolgende reismogelijkheden, waarna ik word gebeld door de Bijsturing. Omdat we zijn opgeheven, maar ik nog wel richting Den Bosch moet, word ik gevraagd de eerstvolgende Intercity naar Den Bosch te nemen. Ook mijn machinist moet met dezelfde trein mee.


Terwijl we richting het juiste spoor lopen, wordt er automatisch omgeroepen dat de Intercity naar Roosendaal over ongeveer 15 minuten vertrekt. Sinds er een update in dat systeem is uitgevoerd, roept ze vijf minuten voor de geplande vertrektijd al om en berekent ze daarbij automatisch hoeveel tijd er tussen het moment van omroepen en de nieuwe vertrektijd zit. Als de trein vijf minuten te laat is, roept ze dus vijf minuten voor de geplande vertrektijd om dat de trein over ongeveer tien minuten vertrekt. Naarmate de tijd verstrijkt, worden de tijden er echter niet beter op: Ze blijft het hebben over tien tot twintig minuten. Ik praat met de aanwezige servicemedewerksters die een mindervalide persoon uit de trein moeten halen. Maar terwijl we praten, wordt de situatie op het station steeds rommeliger. Niet alleen de trein naar Roosendaal, maar ook de trein naar Zwolle is volgens de omroep te laat.

In mijn achterhoofd bedenk ik me dat ik met de vertraging van de Intercity misschien beter de volgende Sprinter richting Den Bosch kan nemen, maar dat doe ik niet. Dan komt er een omroepbericht dat we niet hadden verwacht: In verband met een seinstoring is er momenteel geen treinverkeer mogelijk tussen Arnhem en Nijmegen. Dat verklaart de oplopende vertraging van de Intercity ook. De servicemedewerkers en ik zijn alle drie voorbereid op de vragen die we verwachten. En die komen ook. "Hoe lang gaat het duren?", "Wanneer komen er bussen?", "Hoe kom ik nu het snelst in...?", enzovoorts. We vertellen iedereen wat we weten en dat reizigers voor Utrecht het beste via Den Bosch kunnen reizen. Als er nog een trein die kant op gaat, tenminste.

De Intercity naar Zwolle komt binnen en kan door de verstoring niet verder rijden. Iedereen moet uitstappen en de trein wordt afgerangeerd. Wat er precies aan de hand is geweest, weet ik niet, maar uit het niets gaat er een reiziger staan schreeuwen tegen de machinist van die trein. We gaan er met wat collega's omheen staan en manen de man zijn stem niet meer te verheffen. Het sust de situatie een beetje en dat is maar goed ook. Op de een of andere manier kan op zo'n moment de vlam in de pan slaan en de sfeer op het perron, die tot dat moment nog redelijk goed was, volledig omslaan. Dat weten we te voorkomen. Dan word ik gebeld. Of ik in plaats van die vertraagde Intercity de Intercity daarna wil rijden naar Den Bosch, omdat ze voor die trein nog niemand hebben. Als ik vraag welk treinstel ik mee moet nemen, durven ze me dat niet te zeggen. Het is dus een zooitje aan het worden.

Er komt een stam met rijtuigen binnengereden en ik bel nog wat rond of dat misschien de trein is die ik mee moet nemen. De borden boven het perron worden omgezet, zodat de reizigers weten dat dat de volgende Intercity is en ik loop naar de voorkant van de trein om te zien of we al een machinist hebben. Helaas, die is er nog niet. Dan hoor ik dat de vertraagde Intercity naar Roosendaal binnen is gekomen, wat ik nog snel omroep voor de reizigers die helemaal achteraan de trein zijn ingestapt en nog snel over kunnen stappen. Even later komt de Intercity voorbij en kort daarna vertelt een rangeermachinist die op het perron loopt dat de Sprinter als eerste zal vertrekken richting Den Bosch. Ook dat roep ik nog snel om voor de mensen die nog willen overstappen. Ook die Sprinter vertrekt.

Dan verschijnt onze machinist. En ook een Zwolse collega, die ook is bijgestuurd. Hij ziet de bui al hangen en heeft besloten naar Den Bosch te gaan en over Utrecht terug te reizen. Al met al is hij dan tien minuten later in Zwolle dan normaal. De machinist gaat op zijn plek zitten en bouwt de trein op. Ik roep nog een keer om dat we de Intercity richting Den Bosch zijn, voor de verdwaalde reiziger en dat we elk moment kunnen vertrekken. Een kwartier na de geplande vertrektijd van die trein, die sowieso al niet haalbaar was omdat de trein zelfs daarvoor te laat binnenkwam, maar dat boeit helemaal niemand op zo'n moment, vertrekken we richting Oss. We leggen aan een reiziger die om reisadvies komt vragen uit dat we achter de Sprinter zijn aangestuurd en dat het daardoor misschien nog iets langer kan duren. Hij toont begrip en wij gaan even zitten. Het gaat allemaal goed, tot we bij Ravenstein zijn. Ik word gebeld door de Reisinformante. "Ik heb slecht nieuws voor jullie. Er is net een aanrijding met een auto gebeurd voor Den Bosch, dus jullie gaan niet verder dan Oss." Het fiasco is compleet: We kunnen geen kant meer op.

Ik vertel de machinist over de portofoon dat we niet verder zullen gaan dan Oss en daarna roep ik het om voor de reizigers. Vanaf het balkon kan ik de redelijk bezette coupé inkijken en ik dat iedereen stil wordt zodra ik begin met omroepen. Als ik vertel dat we door een aanrijding met een auto niet verder kunnen dan Oss, zie ik een meisje haar hoofd in haar nek gooien en haar ogen richting de hemel kijken. De radeloosheid spat er van af. Ik roep ook om dat ik geen zinnig reisadvies kan geven, omdat er nu alleen nog maar treinverkeer mogelijk is tussen Nijmegen en Oss. Tussen Oss en Den Bosch rijden geen treinen door de aanrijding en tussen Arnhem en Nijmegen rijden geen treinen door de seinstoring... Voor Oss komen we tot stilstand, omdat er nu twee treinen langs het perron staan die moeten keren. Dan reken ik terug en bedenk ik me dat aanrijdingstrein de Sprinter is geweest waar ik misschien in zou zijn gestapt als ik niet op de vertraagde Intercity naar Roosendaal had gewacht. Dan ben ik toch blij dat ik me aan de afspraak met de Bijsturing heb gehouden.

We komen aan in Oss, waar de trein vrijwel leegloopt. Ik geef de machinist het nieuwe treinnummer en hij deelt mij mee dat we terug naar Nijmegen als stoptrein rijden. De reizigers vragen me om een reisadvies. Dat ik niet kan geven en dat vertel ik ze ook. "Wanneer komen de bussen?" Ik heb geen idee. Ze zijn onderweg, maar het hangt er helemaal van af waar ze vandaan moeten komen. Ik wurm me door de vragenstellende reizigers heen en draag die taak even over aan mijn collega. Ik loop naar het andere perron waar een handjevol reizigers staat. Ik verwijs ze naar de trein op spoor 1 en dat die als stoptrein voor ze naar Nijmegen rijdt. Daarna ben ik mijn collega conducteur kwijt. De machinist piept me op de portofoon op dat we toch nog een ander treinnummer hebben gekregen en dat het sein veilig staat en we dus kunnen vertrekken. Ik ben alleen mijn collega nog kwijt en zonder hem ga ik niet weg. Dan duikt hij ineens weer op; hij stond nog steeds tussen de reizigers. We vertrekken snel en stoppen in Ravenstein, Wijchen en Nijmegen Dukenburg.

Dan belt de Bijsturing mijn collega. Omdat we nu geen kant meer op kunnen, vragen ze hem of hij met de bus van Nijmegen naar Arnhem wil gaan, om van daaruit naar Zwolle te reizen. Hij stemt in en vraagt meteen wat ze voor mij in petto hebben. "Voor wie? Euh..." Het is al snel duidelijk dat ze mij kwijt zijn. "Neem hem dan inderdaad ook maar mee." Aangekomen in Nijmegen roep ik snel om dat er bussen worden ingezet en dat die vertrekken vanaf het busstation. We lopen die kant op, maar komen eerst de nodige reizigers tegen die vragen willen stellen over hoe nu verder, hoe ze hun geld terug kunnen krijgen en of ze nu morgen met hetzelfde kaartje mogen reizen. We werken ons door de vragen heen en lopen richting het busstation waar inderdaad drie bussen klaar staan. Een voor Den Bosch, een stopbus voor Arnhem en een snelbus richting Arnhem. We stappen in de laatste in en komen tussen de reizigers terecht. Dan is de vraag maar hoe de mensen reageren op twee conducteurs die de bus instappen. De visitekaartjes van het bedrijf dat er zo'n puinhoop van maakt. Althans, dat is wat die mensen denken. Dat wij niks aan een aanrijding kunnen doen, laat staan aan een seinstoring is meestal aan dovemansoren gericht. Maar niet in dit geval; de mensen reageren rustig en zijn blij dat er al bussen rijden.

Tijdens de rit kom ik in gesprek met de jongen die naast me zit. Een amicaal gesprek waarin we het over ons werk hebben en hij vertelt over zijn opleiding. In geen tijd zijn we in Arnhem, waar de buschauffeur nog een inschattingsfout maakt en de verkeerde straat inrijdt. Met de nodige moeite keert hij de bus in de smalle straat en rijdt vervolgens alsnog naar het station. In de tussentijd gaat mijn telefoon; als ik zo meteen in Arnhem ben moet ik mijn eigen trein oppikken. Daarvoor moet ik nog wel even wachten; de machinist komt met een trein uit Nijmegen en dat kan even duren vanwege de seinstoring en omdat er momenteel maar één spoor in gebruik is, maar daarna kunnen we naar Zwolle.

Op het perron treffen we een andere Zwolse collega die te laat is door de seinstoring. We melden hem dat we moeten wachten op de machinist en van de procesleider perron horen we dat die trein onderweg is en er met een minuut of tien moet zijn. We lichten de reizigers in de trein in dat we wat later vertrekken en waarom. Als de machinist er eenmaal is, moet de trein eerst nog lucht pompen, omdat die al een tijdje uit stond. Als alle remmen gelost zijn en de remproef genomen, vertrekken we met een kwartier vertraging richting Zwolle. Onderweg bellen we nog wat heen en weer voor de laatste aansluitingen in Zutphen en Deventer en op beide stations wachten de laatste treinen dan ook netjes. Iedereen haalt zijn trein en ook in Zwolle is al geregeld dat de treinen op ons wachten.

Ik neem afscheid van de beide Zwolse collega's en ga, volgens dienstkaartje, nog even heen en weer naar Kampen. Daar stapt een jongen uit, die zegt: "Bedankt NS!" En kort daarna voegt hij er aan toe: "Kutbedrijf!" Jij ook een fijne avond, jongen...

Mikos, Hoofdconducteur
___________________________________________________________________________
Verhalen in Vanaf de Werkvloer komen onder andere uit de Besloten Personeelsdelen voor OV-personeelsleden. Wil je ook (eventueel anoniem) bijdragen aan Vanaf de Werkvloer? Vertel dan je verhaal in de Besloten Personeelsdelen. Voor toegang vragen we je om een kopie of scan van je personeelspas in te sturen. Reageren op de bijdrage kan in dit topic.