OV-Ervaringen.nl

Verkeerd
Het loopt tegen het einde van de spits wanneer ik naar Baarn onderweg ben vanuit Utrecht. Ik ben de reizigers aan het controleren en kom net voorbij Overvecht bij een jongedame die me een internationaal vervoerbewijs laat zien met als bestemming Boskoop. Tijdens controlerondes krijg je zo ontzettend veel verschillende soorten vervoerbewijzen te zien met verschillende opmaak of uitvoering (denk aan een digitaal E-ticket op de telefoon) dat je vaak in korte tijd heel veel informatie te lezen krijgt en daar op moet acteren. Zo duurt het in dit geval heel even voordat het kwartje valt; deze mevrouw gaat helemaal de verkeerde kant op. Dus vraag ik haar waar ze nu naar toe reist. Ze wijst met haar vinger naar de bestemming die op het kaartje staat gedrukt; Boskoop.

Met behulp van de digitale spoorkaart laat ik haar zien waar ze naar toe wil reizen. En vervolgens waar we nu zijn. Er ontstaat lichte paniek in haar ogen. Maar hoe moet ze daar nu komen dan? Dat is nog moeilijk uitleggen; mevrouw spreekt Frans en een handvol Engels met een vleugje Nederlands. Door elkaar. Dus ik schrijf voor haar op dat ze in Bilthoven terug naar Utrecht moet en met een overstap in Gouda alsnog in Boskoop komt. Ze leest het voor in het Frans, maakt van spoor 1 “voix één” en stapt even later in Bilthoven met haar spullen uit. Ik ben benieuwd hoe lang ze in die trein was blijven zitten voordat ze zich af zou gaan vragen wanneer we in Boskoop aan zouden komen. Je vraagt je wel eens af hoe zo iemand überhaupt in de verkeerde regio terecht is gekomen.



Anders
Soms komt dat omdat mensen vinden dat ze ook wel anders mogen reizen. We rijden Zutphen uit richting Arnhem en samen met een collega controleer ik deze Intercity. Ik kom bij een jongen met kaartje van Goor naar Lelystad. Ook hier heb ik een seconde nodig om te ontdekken wat mijn onderbuikgevoel me probeert te zeggen. Dus ook deze jongen vraag ik waar hij nu naar toe gaat.
‘Naar Lelystad,’ is zijn antwoord. Als ik hem vervolgens vraag hoe hij dat wil doen, zegt hij zelfverzekerd:
‘Via Amsterdam.’
Wanneer ik reageer dat dat met dit kaartje niet gaat, vertrekt hij geen spier.
‘Zo reis ik altijd naar Lelystad.’
Ik leg uit dat dit kaartje rechtstreeks over Zwolle gaat en geen dagkaart is die hem overal naar toe kan brengen. Ook dat vindt hij weinig interessant. Wanneer ik hem licht dwingend adviseer in Dieren uit te stappen en naar Zwolle te reizen, omdat hij anders extra mag bijbetalen, valt het kwartje.
‘Mag dit niet dan?’
Nee, dit mag niet. Kennelijk komt de boodschap aan. Enkele minuten later komen we in Dieren aan en zie ik hem daadwerkelijk uitstappen en naar de overzijde van het perron lopen. Precies zoals ik hem heb geadviseerd.

Feest der herkenning
Zo goed als het volledige Nederlandse spoornetwerk is mijn werkterrein; ik kom in bijna alle uithoeken en tref dagelijks duizenden reizigers. Soms zijn de diensten zo verdeeld dat je ergens wat vaker komt. Meestal met dezelfde treinen op dezelfde tijden. En dan is het wel eens een feest der herkenning; je komt dezelfde reizigers tegen. Dat is soms wel eens lastig, zeker met vervelende klanten die steevast in dezelfde trein zitten en altijd moeilijk moeten doen. Soms is dat prettig; ik heb een handvol vaste reizigers waarvan ik weet waar en wanneer ik ze tegen kan komen.

Er is een vaste klant die tussen Amsterdam en Ermelo reist; hij werkt in een Amsterdams restaurant en heeft me ooit eens uitgenodigd vooral een keer te komen eten, wat ik afgelopen winter samen met een collega heb gedaan. Uitstekend eten voor een mooi prijsje. Hij straalt nog iedere keer dat ik hem tegenkom en hij vraagt of het eten goed was. Absoluut!

Er is een vaste klant tussen Amsterdam en Weesp die een trajectkaart heeft. Verder ken ik hem niet, maar zijn kaart hoef ik niet meer te controleren; die heeft hij al jaren steevast in orde. Er is een vaste klant tussen Groningen en Zwolle wiens kaart ik niet meer controleer, omdat ik weet dat de baas hem een trajectkaart heeft gegeven. En zo zijn er wel meer. Eens in de zoveel tijd controleer ik ze dan voor de vorm; vooral afhankelijk van de rest van de reizigers. Als er iemand in de coupé zit die ik net een boete heb staan schrijven, controleer ik de rest sowieso, want voor je het weet word je weer uitgemaakt voor racist, of dat nou van toepassing is of niet.

Er is ook een vaste klant waarvan ik weet dat als ik hem zie, ik mijn bonnenboekje erbij kan pakken; hij heeft eigenlijk nooit een kaartje. Daar staat dan weer tegenover dat ik van hem geen identiteitsbewijs hoef te zien, want ik weet zijn naam en adres al wel uit mijn hoofd, zo vaak heb ik hem geschreven. ‘Ambtshalve bekend’ heet dat officieel.

Mijn ‘database’ met vaste klanten verandert iedere keer. Zo verdwijnen er klanten uit; ze reizen niet meer of niet meer met de treinen waar ik op gepland word. Zoals de groep mannen en een vrouw die vanuit Heerenveen naar Leeuwarden reisden. Zij werken in een fabriek en reisden steevast met dezelfde trein naar Leeuwarden; een waar ik regelmatig op zat. Op een bepaald moment had ik vijf dinsdagen op rij diezelfde dienst en kwamen ze me dus vijf weken op rij tegen. We hadden altijd wel plezier met elkaar; zij wisten dat ik iedere reiziger die instapte kwam controleren. Met het handvol reizigers dat met die trein reisde kon dat ook makkelijk.
‘Ha, daar gaat ‘ie weer!’ zeiden ze dan lachend wanneer ik voorbij kwam wandelen.
Maar ik heb ze al jaren niet meer gezien; die specifieke trein zit niet meer bij ons in het pakket.

Soms werkt het andersom en herkennen klanten mij. Een tijdje terug vertrok ik ’s avonds laat vanuit Amersfoort met de Sprinter naar Zwolle. Een jongen zat op een klapstoeltje op het balkon en zei:
‘Ik herken u wel. U kwam een paar jaar geleden rond de Kerst koffiebonnen uitdelen in de trein omdat het net Kerst was geweest.’
Ik herkende hem alleen niet. Dat ik de bonnen had uitgedeeld wist ik nog wel, maar ik tref dan ook wel zo veel mensen in de trein, de meesten vallen (gelukkig) niet al te veel op. Het uitdelen had bij in ieder geval deze jongen een positieve uitwerking.

Maar soms breidt de database zich ook uit. Ik ben onderweg met de Sprinter naar Groningen vanuit Zwolle en ik controleer de reizigers. Op het laatste stoeltje, aan de linkerkant van het gangpad, zit een oudere mevrouw. Wellicht dat het het totale plaatje was, ze zit op dezelfde plek als de keer ervoor, maar ik neem haar kaart aan en weet al wie ze is. Het is de mevrouw die een tijdje terug bij in de coupé aanwezig was en het allemaal net wat anders had ervaren als de rest; ze was bang voor een terrorist. Dat bleek niet het geval. Het duurt heel even, maar dan herkent ze mij ook. Ze heeft het hele verhaal wel aan haar zus verteld, maar ze heeft er verder gelukkig geen last meer van. Dat is positief. Ik wens haar een fijne reis en ze bedankt me.

Het toeval wil dat ik twee dagen later vanuit Meppel naar Groningen vertrek en het balkon controleer. Daar zitten onder andere twee jonge jongens en een mevrouw op de klapstoeltjes. De vrouw geeft de drie kaarten en zegt dan met glunderende ogen:
‘Herkent u me nog?’
Ik kijk haar een seconde aan en zie dan wie zij is; zij was de vrouw die zich over de jongen ontfermde en in Hoogeveen uitstapte. Ze zit nu met haar beide zoons in de trein, de jongens die ’s avonds een preek van mama konden verwachten over drugsgebruik en de gevolgen ervan. Ik vertel haar dat ik een paar dagen eerder die oudere mevrouw ook in de trein had zitten. Zo is ook dit weer een feest der herkenning. Ze geeft aan blij te zijn met hoe het allemaal is verlopen en dat ik mijn werk goed heb gedaan. Ik bedank haar nog voor haar inzet, want dat maakte het voor mij een stuk makkelijker om assistentie te regelen. En ze bedankt me nogmaals voor het gesprek dat ik kort erna met haar op het balkon had; dat had ze als heel prettig ervaren. Ik wens haar een fijne reis en vervolg mijn weg. Deze mensen zitten voortaan ook in mijn ‘database’ van vaste klanten. De mensen met wie ik een kort moment van herkenning heb.

Tijd voor vakantie!
Conducteur Mike