InfoPlus en nieuwe beeldschermen op stations

[OVE Redactie]

Mikos, 20 maart 2010

Ze zijn uitvoerig getest op het station van Amersfoort, maar ook op een aantal kleinere stations in de omgeving daarvan, zoals Ermelo en Hilversum Noord: De nieuwe digitale reisinformatieschermen. Op dit moment worden de oude informatieschermen vervangen in het zuiden van Nederland.

De bestaande schermen zijn verouderd en aan vervanging toe. Deze zogeheten Centrale Trein Aanwijzers (CTA's) hangen boven de perrons en geven aan middels paletten die ronddraaien waar de trein naartoe gaat, hoe laat deze vertrekt en welke tussenstations op de route naar de eindbestemming worden aangedaan.


Grootste nadeel van de huidige CTA's is dat de informatie alleen statisch zichtbaar gemaakt kan worden. De informatie die met de reiziger gedeeld kan worden, bestaat uit voorgedrukte paletten. Als een trein 5 minuten later dan volgens het spoorboekje zou vertrekken, wordt er een palet voorgedraaid met "± 5 minuten vertraging".
Als er wijzigingen gedaan zouden worden, zoals een nieuw station waar de trein gaat stoppen, moet dat ruim van tevoren aan gevraagd worden, zodat de drukker de paletten, in de volksmond ook wel flapjes genoemd, op tijd aan kan leveren.

Met de nieuwe schermen is gekozen voor een digitale presentatie van de reisinformatie. Groot voordeel hiervan is dat de informatie dynamischer toonbaar is en niet enkel en alleen statisch, zoals met de huidige CTA's. Er wordt door ProRail en de Nederlandse Spoorwegen (NS) momenteel achter de schermen gewerkt aan een nieuw project, waaruit uiteindelijk alle reisinformatie moet gaan komen: InfoPlus. Dat vernieuwde systeem moet straks de nieuwe informatieschermen op de stations, evenals de beeldschermen die in de trein komen, maar ook de conducteurs en servicemedewerkers, die de informatie op hun Railpocket krijgen, gaan voorzien van de meest actuele informatie. Daarbij is het van belang dat de beeldschermen op de stations hierop voorbereid zijn, zodat zij in de toekomst meer en actuele reisinformatie kunnen tonen.

In totaal worden 250 stations door heel Nederland voorzien van ongeveer 2.500 nieuwe schermen. Daarbij ligt de grens bij stations waar dagelijks tenminste 1000 reizigers in- en uitstappen. Stations met minder in- en uitstappers zullen ook worden voorzien van de nieuwe schermen, als het nodig is om reizigers die overstappen te helpen zo snel mogelijk hun aansluitende trein te vinden, waarbij te denken valt aan stations als Mariënberg.
Op stations die niet aan een van deze criteria voldoen, krijgen reizigers actuele reisinformatie via de omroep en zijn de huidige middelen als vertrekstaten en de spoorkaart aanwezig. Ook is voor vragen van de reiziger op de NS-stations een Service&Informatiezuil aanwezig.

Nieuwe schermen, nieuwe namen
De nieuwe schermen zullen niet alleen op de perrons komen te hangen, maar ook op plaatsen zoals bij de entree van bewaakte fietsenstallingen, in de stationshal en bij de overige ingangen van het station. Op grote overstapstations komen ook schermen op de perrons te hangen, zoals in Amersfoort. Daarbij is er ook nagedacht over de volgorde van de beeldschermen: Van grof naar fijn. Hoe dichter de reiziger bij de trein op het perron komt, hoe gedetailleerder de informatie over de trein wordt. Zo zal bij de ingang van het station de eindbestemming van een trein met alleen de belangrijkste tussenstations genoemd worden, samen met de vertrektijd, het juiste spoor en de treinsoort. Boven het perron zullen alle tussenstations genoemd.

De nieuwe schermen krijgen natuurlijk ook nieuwe namen en bijbehorende afkortingen.

Trein Beeldscherm (TB)
De TB staat voor Treinbeeldscherm. Deze schermen tonen de eerstvolgende 7 vertrekkende treinen onder elkaar, met daarop de belangrijkste tussenstations. Het uitgangspunt van deze schermen is te tonen welke treinen in ongeveer het eerstvolgende half uur zullen vertrekken. Een TB7 is dan voldoende.


Zodra er in een half uur meer dan 7 treinen vanaf dat station vertrekken, zullen er twee TB-schermen naast elkaar komen te hangen, zodat alle treinen die het komende half uur vertrekken zichtbaar worden. Het gaat dan om TB14.
De hele grote stations krijgen drie schermen naast elkaar waarop de eerstvolgende 21 vertrekkende treinen staan (TB21).

Het cijfer achter de afkorting TB staat voor het aantal treinen dat af te lezen valt.

Het TB-scherm geeft de volgende zaken weer:

- De vertrektijd en de treinsoort (variërend van Intercity, Stoptrein tot Sprinter). Indien de trein vertraagd is, zal er een blauwe balk gaan knipperen onder de treinsoort met de toevoeging "+ 5 minuten".
- De eindbestemming met enkele tussenstations.
- Het juiste vertrekspoor.
- Een eventuele afwijking van het vertrekspoor zal gealterneerd (om en om getoond) worden met de tussenstations.
- Het logo van de vervoerder. Op stations waar meerdere vervoerders komen, of waar ook internationale treinen, is dit een handige toevoeging. Zo is in één oogopslag te zien om welke vervoerder het gaat.

Alle TAS (Trein Aanwijs Scherm) schermen, de welbekende blauwe schermen in de hal, worden door TB's vervangen. Op grotere stations worden de TB's ook op de perrons opgehangen, voor de overstappende reizigers, zoals in Amersfoort. Hierop zullen grofweg de treinen van het komende kwartier getoond worden.

Perron Verwijzer (PV)

De Perronverwijzer begeleidt de reiziger naar het juiste perron. Deze zullen opgehangen worden op stations met meer dan drie sporen en meer dan vijf spoorfasen (A/B). De PV's zijn beschikbaar in grote en kleine versies. Sowieso worden de vertrektijd, bestemming, tussenstations en het logo van de vervoerder van de eerste trein die vertrekt getoond.
Op de grote uitvoering is er als extra mogelijkheid een blauwe regel onder in het scherm, waarop af te lezen valt welke trein daarna vertrekt vanaf dat spoor of die spoorfase. Wel kort samengevat, zodat in één oogopslag af te lezen valt hoe laat die trein vertrekt, wat de eindbestemming is en een eventuele afwijking, zoals een spoorwijziging.

Trein Beeld Perron (TBP)

De TBP's zijn de directe vervangers van de huidige CTA's. Zij zullen allemaal vervangen worden door de digitale TBP's, zoals die in Amersfoort, maar ook in Den Bosch al boven de perrons hangen.
Naast het directe vervangen, zullen er ook TBP's geplaatst worden op plaatsen waar daarvoor nog geen CTA hing. De achterliggende gedachte daarvan is bepaalde wijzigingen in de treindienst, zoals het rijden van langere treinen dan voorheen, zodat er ook op andere plaatsen op het perron informatie beschikbaar en leesbaar is. Diepere gedachte is de betere spreiding van reizigers over het perron.

Op de TBP zullen naast de eindbestemming en vertrektijd ook alle tussenstations genoemd worden. Als die lijst te lang is voor één regel, zal de opsomming van tussenstations steeds een regel naar boven doorschuiven. De puntjes geven daarbij aan dat er nog meer informatie beschikbaar is en getoond zal worden.
Groot voordeel van de TBP's is dat er ook extra informatie getoond kan worden, zoals meldingen dat een trein na een bepaald station op alle stations stopt. En dat er ruimte is voor een regel waarin, net als op de PV's, de volgende trein met zijn eindbestemming en vertrektijd geplaatst kan worden. Ook spoorwijzigingen zijn af te lezen op de schermen. Het betreft dan uiteraard wel alleen treinen die vanaf die spoorfase of vanaf dat spoor gepland horen te vertrekken.

Systeemstoring
Bijkomend voordeel van de dynamische schermen zijn de meldingen dat er momenteel geen reisinformatie beschikbaar is. Daar waar de huidige CTA's allemaal of op blanco springen of foutieve, oude informatie van bijvoorbeeld de vorige trein tonen op het moment dat er een storing in het aansturingssysteem zit, tonen de nieuwe schermen de melding "Er is momenteel geen reisinformatie beschikbaar." Hierdoor weet de reiziger dat er een storing is, in tegenstelling tot bij de oude borden, waarbij het maar afwachten was of de getoonde trein nog moet vertrekken of dat er een storing is.

Betere leesbaarheid
Op de nieuwe schermen zijn alle teksten in de combinatie blauw met wit. Grote mededelingen, zoals de eindbestemming en de vertrektijd zijn in het blauw op een witte achtergrond. Extra mededelingen, zoals de volgende trein of een spoorwijziging zijn in het wit, met een blauwe achtergrond. Dat verduidelijkt de verschillen binnen hetzelfde scherm.
Daarnaast levert blauw op een witte achtergrond de beste zichtbaarheid en leesbaarheid op.
In het proefgebied Amersfoort hebben reizigers zich uit kunnen spreken over kleur, contrast, lettertype en lettergrootte.

Modern betekent energiebewust
De nieuwe schermen zijn, in tegenstelling tot de huidige CTA's, eigenlijk beeldschermen in plaats van grote bakken met daarin paletten. Dat betekent natuurlijk ook dat ze meer energie verbruiken.
Om te voorkomen dat de beeldschermen continu energie verbruiken en daarmee nutteloos aan staan, is er een stand-by functie: Als een trein vertrekt, en voor dat spoor is voor de komende 70 minuten geen volgende vertrekkende trein in het computersysteem bekend, dan wordt het display wit en na een paar minuten zwart.
Dertig minuten voor vertrek van de eerstvolgende trein zal het scherm dan weer aanspringen.
Op die manier gaat het energieverbruik naar beneden en zal er niet steeds energie verspild worden door een scherm dat niets hoeft te tonen, maar toch aan staat.

Op deze wijze wordt het wel moeilijker beeldschermen die op stand-by staan te onderscheiden van beeldschermen die daadwerkelijk defect zijn. De enige manier waarop te zien is dat een beeldscherm defect is, is wanneer er een trein van het betreffende perron vertrekt, maar dat het scherm zwart blijft.

Installeren door Nederland
Bij het plaatsen en installeren van de nieuwe beeldschermen, wil men zeker weten dat de geïnstalleerde schermen het goed doen. Het proces van monteren en in gebruik nemen zal dan ook veel tijd in beslag nemen. Wel zijn de voorbereidingen op de meeste stations al zichtbaar: Er zijn door het land al vele palen op de stations geplaatst waar uiteindelijk een TB aan gemonteerd zal worden.

De achterliggende systematiek van installatie is als volgt:

- Van regio naar regio.
- Van post naar post.
- Eerst de kleinere stations, daarna de grote.
- Eerst de aanvullende schermen (TB7 en PV, of de stations waar nog geen CTA is) plaatsen, daarna zullen de huidige CTA's pas vervangen worden.
- Lijn voor lijn.

Gestart zal worden in de regio Zuid, waar Den Bosch de eerste was, maar Eindhoven snel al volgde en tussendoor de tussengelegen stations langzaamaan ook worden voorzien.
Na de regio Zuid zal begonnen worden in de Randstad Noord, via Randstad Zuid wederom naar de regio Zuid om te eindigen in Noord Oost.

Kinderziektes

Er zijn nog wel opstartproblemen, zoals het verkeerd weergeven van bepaalde stations. Zoals in Amersfoort, waar een tijd lang Schiphol werd aangegeven met een uiterst provisorisch vliegtuigje, in de vorm van "-<--".
In Den Bosch was er een tijd lang een Intercity naar Sittard die via Utrecht en Amsterdam reed. Dergelijke foutieve informatie, net als de op dit moment onzinnig ogende afkortingen van bepaalde stations, zoals Hilversum N voor Hilversum Noord, komen voort uit het oude aansturingsysteem. Er wordt op dit moment hard gesleuteld aan het nieuwe informatiesysteem InfoPlus, dat dergelijke fouten en afkortingen moet gaan voorkomen.

Het overnemen van de eigen nieuwsberichten en bijbehorende foto's van OV-Ervaringen.nl is alleen toegestaan met bronvermelding.

[OVE Nieuwsdienst]

11 juni 2012

De provincie Groningen investeert bijna 1,5 miljoen euro in dynamische reisinformatie op alle treinstations in de provincie.

Dynamische reisinformatie bestaat uit digitale borden met actuele informatie over wanneer de eerstvolgende trein komt en wat de tussengelegen haltes zijn. Als er vertraging is, wordt dit tot op de minuut nauwkeurig aangegeven, samen met de oorzaak. Met de digitale informatie kan de vervoerder (in dit geval Arriva) sneller inspringen op de actualiteit die de verkeersleiding aanlevert. Op de borden is het ook mogelijk om aanvullende informatie te laten zien.

[OVE Nieuwsdienst]

4 oktober 2012

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) gaat onder strikte voorwaarden akkoord met de overname van de reisinformatiediensten van spoorwegbeheerder ProRail door NS.

NS heeft garanties gegeven dat ook concurrenten van NS onder dezelfde voorwaarden reisinformatie krijgen als NS zelf. Daarmee is zeker gesteld dat alle treinreizigers in Nederland dezelfde kwaliteit reisinformatie krijgen aangeboden, ongeacht met welke vervoerder zij reizen.

Aanleiding voor de overname is de toezegging van de Minister van Infrastructuur en Milieu aan de Tweede Kamer in 2011 om de informatievoorziening aan reizigers op het spoor in één hand te brengen. Eerder was gebleken dat treinreizigers bij calamiteiten, vooral in de wintermaanden, nogal eens tegenstrijdige informatie ontvangen over hun reis, en dat zij dan niet goed weten waar zij aan toe zijn. De dienst reisinformatie was tot nu toe onderdeel van spoorwegbeheerder ProRail. NS, maar ook haar concurrenten Connexxion, Veolia en Arriva die regionale spoorlijnen exploiteren buiten de Randstad, betalen Prorail voor het regelen van de reisinformatie.

[OVE Nieuwsdienst]

20 november 2012

De regionale vervoerders moeten in de toekomst bijna twee keer zoveel voor reisinformatie gaan betalen nu dit onder de verantwoordelijkheid van de NS valt.

Dit heeft te maken met de verdeelsleutel die op basis van het aantal stops nadelig uitvalt voor de regionale vervoerders. Dat zegt Veolia-directeur Manu Lageirse. De reisinformatie op stations is op 1 november 2012 overgegaan van ProRail naar NS. De NS heeft onlangs de gebruikerskosten met de verschillende treinvervoerders gedeeld. Lageirse: “Veolia betaalt nu jaarlijks ruim 200.000 euro voor de reisinformatie. Op basis van de nieuwe tarieven, wordt dit bedrag ruim verdubbeld. Ook andere regionale vervoerders moeten ruim het dubbele gaan betalen.”

Omdat de regionale vervoerders in beroep zijn gegaan bij de Nma over de nieuwe tarieven, heeft de NS voor 2013 een overbruggingsperiode ingesteld. Woordvoerder Eric Trinthamer van de NS: “Voor 2013 zal de NS dezelfde tarieven voor de reisinformatie rekenen zoals ProRail in 2012 hanteerde. Dit houdt concreet in dat NS de tarieven per vervoerder constant houdt, behoudens inflatie en wijziging van concessiegebieden of uitbreiding van de dienstregeling.” Over de tarieven van 2014 zegt de NS nu met de andere vervoerders in gesprek te gaan.

[OVE Nieuwsdienst]

20 december 2012

Op donderdag 20 december is een nieuw informatiebord van treinreizigers geplaats aan de LUMC-zijde van station Leiden Centraal.

Reizigers kunnen al bij het uit de bus stappen zien hoe laat en van welk perron hun aansluitende trein vertrekt. Op het bord staat actuele reisinformatie over de vertrekkende treinen. Het bord bestaat uit twee schermen. Op elk scherm worden de zeven eerst vertrekkende treinen getoond. De schermen tonen de vertrektijden van alle treinvervoerders.

In Leiden is het eerste informatiebord geplaatst. Binnenkort komen er ook zulke borden komen bij 11 andere stations.